Verzamelaar in Villa 'prinses Irene' Buitenzorg

Wie er rondloopt, waant zich in een Oranjemuseum. Werkelijk elke muur is behangen met schilderijen van de Koninklijke Familie. Villa Buitenzorg op de grens van Soest en Baarn, eens het woonhuis van prinses Irene, is tegenwoordig een kantoor.

Eugene Leenders

Meer is Villa Buitenzorg een monument vol koninklijke historie. Het is een statige witte villa pal naast Paleis Soestdijk, alweer ruim tien jaar het kantoor van Hans Hoekzema. In elke kamer van begane grond tot zolder zijn werkplekken ingericht. Vijftien medewerkers zijn dagelijks druk met de administratie van tientallen bedrijven en ondernemingen vaak in het Midden- en Kleinbedrijf.

Hans Houkema glimlacht van oor tot oor. Super trots is hij op zijn bedrijf en de historie van het huis. Uren zit hij achter de computer op zoek naar aanvulling voor zijn verzameling. Zijn medewerkers zien het welwillend aan. Als je al niet Oranjegezind bent, dan word je het wel op deze werkplek. Een van hen: ,,Steeds komt er iets bij. Nooit gaat er iets weg. Het brengt leven in de brouwerij en het is gezellig."

MARKTPLAATS Hoekzema doet niet moeilijk over de waarde van zijn verzameling. ,,Wanneer je hier te hard Marktplaats roept, zijn de muren leeg. Echt alles komt uit alle uithoeken van het land. Mensen komen het brengen, nieuwsgierig als ze zijn naar de historie van dit huis."

En historie heeft het. In de omgeving is het bekend als de villa van Irene. Ze woonde er na haar huwelijk met prins Carlos Hugo de Bourbon de Parme, dat in 1981 na zeventien jaar strandde. Haar kinderen Carlos, Margarita, Jaime en Maria voedde ze op in Buitenzorg. In de garage, het tegenwoordige woonhuis van Hoekzema, waren tot voor kort de indianentekeningen van de jongens nog te zien.

HOFHOUDING Hoekzema: ,,De historie gaat natuurlijk veel en veel verder terug. In 1830 lag er al de marmeren vloer. Moet je nagaan. Toen liepen hier al mensen. Het huis is altijd nauw verbonden geweest met het Koninklijk Huis. Jaren woonde er de hogere hofhouding. Intendanten, kamerheren, de secretaris van Juliana. Zelfs de veelbesproken François van 't Sant, vertrouweling van Wilhelmina en Juliana, heeft er een tijdje gewoond.

JULIANA HEKJE Toen Irene ging scheiden, kwam ze weer bij haar ouders wonen. Eerst in een appartement in het paleis, vrij snel in de naastgelegen villa. In het hekwerk werd een poortje geplaatst zodat Juliana niet om hoefde te lopen, wanneer ze bij haar dochter op bezoek wilde. De prinses kwam wel vaker de straat over gestoken, want aan de overkant woonde een hofdame waarmee ze bevriend was.

Hoekzema kocht het niet van de Koninklijke Familie. Inmiddels zat er al een instelling in. De VSOP: de koepelorganisatie in Nederland voor zeldzame en genetische aandoeningen. Het bestuur wilde van de onderhoudsgevoelige villa af en de ondernemer, die even verderop een administratiekantoor had, greep zijn kans.

HOND ,,Ik liet altijd mijn hond hier uit. Ik was gebrand op dit huis, heb ook gelijk hoog geboden toen het in de verkoop kwam, nu ruim tien jaar geleden. Bleek ik de enige te zijn die geboden had. Het maakt niet uit, ik heb het van top tot teen gerenoveerd en zoveel mogelijk in de oude staat teruggebracht."
Dat ging ver, zo zijn de meeste schakelaars en lichtknoppen uit het zicht aangebracht. In 1830 was er nog geen elektriciteit.

STAATSIEPORTRET Hij kreeg een staatsieportret cadeau van zijn schoonzus en dat was het begin van de verzameling. Hoekzema zit uren achter de computer en heeft vele tientallen schilderijen aangeschaft. Mooi, lelijk, aquarellen, foto's, als er maar leden van de Koninklijke Familie op staan. Geen kamer zonder schilderij. Zijn laatste aankoop is een metersgroot werk waarop prinses Beatrix en het Wilhelmus zijn afgebeeld. Het staat even in de gang, want hij moet er nog een plekje voor vinden.

Hij blijft zoeken. Niet meer naar schilderijen, maar liefst naar gebruiksvoorwerpen die ooit daadwerkelijk door de Oranjes zijn gebruikt. Zijn grootste wens: dat Irene of een van haar kinderen aanbellen en vragen of ze nog even mogen rondkijken,.

VRIENDJE Een tijdje geleden ging de bel en stond er een 96-jarige dame op de stoep die als 16-jarige in de villa in betrekking was geweest. Ze dwaalde door het huis en alle herinneringen kwamen terug. Zelfs het raam wist ze te vinden waar ze haar vriendje 's nachts naar binnen smokkelde.

MYSTERIE Hoekzema: ,,Dit is en blijft een villa vol verhalen. Een mysterie hangt nog boven de markt. Er gaan hardnekkige verhalen dat er een tunnel tussen de villa en het paleis is gegraven. In al die jaren is er al heel wat verbouwd en de hele tuin is al eens overhoop gehaald. Geen spoor... tot nu toe."

De nieuwe buurman

Hoe bevallen de nieuwe buren nu het paleis eigendom is van de Meyer Bergman Erfgoed groep? Hoekzema: ,,Het was even de kat uit de boom kijken, maar nu gaat het uitstekend. Ik vind het geweldig dat het paleis een nieuwe toekomst tegemoet gaat. Ik heb er geen overlast van. Gek, want ik ben de buurman die echt het dichtst bij woont. Natuurlijk is er muziek bij de concerten in de voortuin. De drie weken Elisabeth in Concert waren wat veel. Ik kon alle liedjes meezingen. Maar, ik heb er geen last van. Andere buren zijn bang voor de drommen bezoekers. Ik ben gewoon blij dat iemand zich over de Nederlandse historie ontfermt en het in zijn waarde wil laten. Zowel oud directeur Floris de Gelder als de nieuwe, Frans van der Avert, zijn op bezoek geweest. Nette mensen, waarmee goed te praten is. Mijn buurman denkt er net zo over, maar we lijken wel de enigen te zijn. Steeds hoor ik over grote overlast. Dat is echt overdreven. We wonen hier heerlijk en het is goed dat iemand zich over het paleis ontfermt. Mijn en hun motto is hetzelfde: Een rijke historie is een inspiratie voor de toekomst."