Het Derde Erf kansrijk voor Innovatieprijs

SOEST Ekoland is een maandblad, dat gaat over biologische voedselproductie. De jury nomineert elk jaar een aantal bedrijven of personen die innoverend zijn op dat gebied. Het Derde Erf van Joop Wantenaar behoort dit haar bij de kanshebbers.

Hendriëlle de Groot

De Soester ondernemer was verrast dat hij genomineerd werd. ,,Toen ik het hoorde, dacht ik: leuk. Ik vroeg me wel gelijk af: wat is nu precies zo innovatief? Bij innovatie denk ik altijd aan nieuwe, technische vindingen, maar dat is niet altijd zo."

WALNOOTBOOM Het Derde Erf is genomineerd voor het idee om melkkoeien te laten grazen in een weide waar ook walnootbomen staan. ,,Melkkoeien lopen bij ons in Nederland altijd op hele kale, vlakke weiden. In verband met de mechanisering was het handig om alle bomen te kappen, zodat je zo min mogelijk obstakels hebt. Juist die bomen zijn zo belangrijk voor het vastleggen van CO2. Dus ik denk dat we weer terug bomen in het landschap moeten zetten. De walnootboom is een geschikte boom daarvoor, maar we hebben ook het idee om andere boomsoorten te planten."

VERGUNNING Al jarenlang heeft Wantenaar het idee om de teelt van fruitbomen te combineren met het houden van melkvee. ,,Via studieclubs kreeg ik berichten dat ze in Frankrijk al aan boslandbouw doen. Góran Christianson kwam enkele jaren terug bij me met de vraag of ik niet gronden wist om bomen te planten. Hij is van de stichting Bomen voor Vrede. Toen hebben we besloten om samen op te trekken en zijn we begonnen met de aanvraag van een vergunning voor zo'n honderdtachtig bomen." Dat werd niet goedgekeurd door de gemeente, omdat het bestemmingsplan walnoten niet toestaat.. ,,Uiteindelijk hebben we wel een vergunning gekregen voor twintig bomen. Die staan er. Maar we willen verder."

SCHADUW ,,CO2-vastlegging is belangrijk voor het klimaat. Voor de koeien is het prettig dat ze schaduw hebben. De mineralen diep uit de grond, kun je benutten voor de grasproductie. Voor de gezondheid van de koeien is het belangrijk, maar ook voor de biodiversiteit. Alleen zul je op den duur iets minder grasproductie hebben, maar binnen de plannen is opgenomen dat de bomen na zestig, zeventig jaar worden geoogst."

TEGENSTRIJDIG De jury was lovend. ,,We kaarten een tegenstrijdigheid tussen wetgeving en beleid in Nederland aan. Dat het zo moeizaam is om bomen te mogen planten terwijl het zo noodzakelijk is voor het klimaat. De jury heeft ons ook genomineerd omdat wij als bedrijf divers zijn. We doen veel dingen kleinschalig. Dus niet alleen biodiversiteit, maar ook bedrijfsdiversiteit. Dat is ook innovatief. Door de dominantie van winstmaximalisatie gaat het tegenwoordig vaak over meer van hetzelfde"

DIVERSITEIT ,,Typerend voor ons bedrijf is de kleinschaligheid en de diversiteit. We zijn van huis uit een klein melkveebedrijf. Ik heb het van mijn vader overgenomen in 1992. In 1998 zijn we overgegaan op biologisch. We zijn een zorgboerderij gestart. We verkopen het vlees van de eigen koeien en er staat een melktap waar mensen rauwe melk kunnen kopen. Er kan boerengolf gespeeld worden tussen de koeien, er loopt een klompenpad over ons land, en we hebben een theeschenkerij die vier dagen per week geopend is. We hebben fruitbomen laten planten en we hebben een 'community supported agriculture' tuin. Dat is uit Amerika overgewaaid: de klant draagt zelf het risico voor de oogst. We hebben 186 zonnepanelen op het dak liggen."

De prijsuitreiking is op 23 januari. Als hij wint, is Wantenaar van plan om zijn concept verder uit te bouwen. ,,Als we verder willen, moet er een bestemmingswijziging plaatsvinden. Dat duurt lang, maar dat is de enige weg die we kunnen bewandelen."