Vliegboot Catalina krijgt opknapbeurt van museum NMM

SOESTERBERG ,,Het is niet volgend jaar geregeld, maar in de nabije toekomst gaan we hem op de kalender zetten als restauratieproject." De 'hem' waar conservator Alfred Staarman van het Nationaal Militair Museum op duidt is de amfibische vliegboot Catalina Consolidated PBY-5A. Het is het enige in Nederland overgebleven exemplaar, nadat door de oplopende kosten en de steeds strengere regels voor het vliegen met historisch materieel de Stichting Exploitatie Catalina in Lelystad haar (nog vliegende) toestel moest verkopen. Het is sinds vorige maand eigendom van een stichting in Amerika.

De Catalina speelde een belangrijke rol in de oorlog in Nederlands-Indië. Een exemplaar ervan heeft jarenlang als speelobject dienst gedaan in het bosbad in het Brabantse Hoeven. In de jaren tachtig verhuisde het naar Soesterberg en kreeg een plek op het buitenterrein van het sinds 1980 daar gevestigde Militaire Luchtvaart Museum (MLM) op Kamp van Zeist. Bij de verhuizing van dit museum naar de vliegbasis Soesterberg in 2014 kwam het in depot terecht, Daar staat hij nu nog. Het toestel is nu niet toonbaar, zegt Staarman. ,,Door vervoer naar verschillende opslagplaatsen en door een storm waardoor de vleugels zijn weggewaaid over het hek, is het erg beschadigd. We zijn destijds wel begonnen met reparatie, maar door alle verhuisperikelen is dat op de achtergrond geraakt."

In het museum is nu wel een andere vliegboot te zien, een Dornier Do 24 die net als de Catalina in dienst is geweest van de Marine Luchtvaartdienst (MLD). ,,Die was nog helemaal goed, dus die hebben we neergezet met de bedoeling om hem op termijn om te ruilen voor de Catalina zodra die is gerestaureerd." Dat ruilen gebeurt trouwens vaker. ,,Zo zien bezoekers ook nieuwe dingen zien als ze weer eens komen."

UITSTERVEND AMBACHT ,,Voor de restauratie hebben we wel bijdragen van het publiek nodig in de vorm van crowdfunding. Het zou mooi zijn als dat lukt, want er is geen budget voor of er zou subsidie moeten komen uit de pot voor mobiel erfgoed." Naast financiële steun wil Staarman ook hulp van mensen zelf. ,,Dat kunnen vrijwilligers, liefhebbers, zijn die ervaring hebben in vliegtuigbouw en plaatwerken. Dat zou prachtig zijn want die zijn dun gezaaid en kun je bijna nergens vinden. Het is een uitstervend ambacht."

TOENEMENDE URGENTIE Staarman benadrukt dat de restauratie niet op korte termijn is te verwachten. ,,Er zijn wel de wens en de intentie en een toenemende urgentie. De laatste Catalina is nu immers weg en er is in Nederland geen exemplaar meer te zien, dus dat maakt het des te leuker om het te gaan doen. Het moet ook niet te lang gaan duren, want dan verzandt het meestal. Als ik nu het geld zou hebben en twee mensen die het werk kunnen doen, zou hij in een half jaar klaar kunnen zijn," zegt Staarman. ,,Dat wil zeggen: optisch goed. Dat is het hoogst haalbare. Compleet is niet het doel. Dat kan ook niet, want alle instrumentarium is eruit. Er gaan al berichten op facebook dat hij weer zou gaan vliegen, maar daarvan is geen sprake."