Paleis Soestdijk in 2020 op de schop

SOESTDIJK Paleis Soestdijk gaat op de schop. Een miljoenenrenovatie die minstens heel 2020 duurt. Als het goed is, blijft de buitenkant zoals we die al eeuwen kennen. Dit voorjaar moet de gemeenteraad groen licht geven. De meest ingrijpende veranderingen: een nieuwe hoofdingang én een ondergrondse zaal aan de achterzijde.

Eugene Leenders

Wie Paleis Soestdijk over drie jaar ziet, ziet hetzelfde als nu. Zeker aan de voorkant is niets gewijzigd, Zo kent Nederland het paleis en zo moet het blijven. Het rijksmonument laat ook niet toe dat er fors aan wordt gesleuteld. Zoals vorige week reeds gemeld wordt aan de achterzijde een zaal gedeeltelijk ondergronds aangelegd aan de Soester vleugel. Aan die achterkant komt ook de hoofdingang.

NIEUWE HOOFDTOEGANG Soestdijk verwacht grofweg 1000 bezoekers per dag. Die kunnen niet allemaal via het bordes direct de monumentale Stuczaal inlopen of via de smalle personeelsingang. Aan de achterkant waar de centrale keuken in het souterrain zit, komt de nieuwe hoofdtoegang. In de keuken is weinig monumentaals, dus die kan als eerste ontvangstruimte worden ingericht.

BOUWVAKKERS Dat wil weer niet zeggen dat het paleis niet onderhanden wordt genomen. Integendeel. De muren en de buitenkant blijven staan, maar binnen worden in minimaal één jaar werkelijk alle ruimten door bouwvakkers bezocht. De aanleg van nieuwe elektriciteitsleidingen, glasvezel en een modern klimaatsysteem betekent dat echt alles overhoop moet worden gehaald.

EXPERT Begin dit jaar is een eerste expertconferentie gehouden op Soestdijk. Iedereen die verstand heeft van klimaat, milieu en energie in Nederland was opgetrommeld om eigenaar MeyerBergmans Erfgoed groep met raad en daad bij te staan. Soestdijk wil de meest innovatieve plek van Nederland worden. Dat betekent op zijn minst een klimaat neutraal gebouw. Hoe doe je dat bij een rijksmonument? Neem alleen al de ramen in de gietijzeren kozijnen. Wanneer dat driedubbel geïsoleerd glas moet worden, kun je alle kozijnen vervangen en wordt de hele allure van het gebouw veranderd,

NIEUW SOORT GLAS Er is hoop. Op dit moment wordt geëxperimenteerd met een nieuw soort dun glas dat dezelfde isolatiewaarde heeft. Het is nog niet toegelaten tot de markt, maar Soestdijk wil graag als proefkonijn dienen. Ook komt er onderzoek naar een nieuwe generatie verf die energie afgeeft in plaats van opslurpt. Ook dat zou een uitkomst zijn voor het langgerekte smalle paleis. Het binnenzwembad staat op de nominatie om te verdwijnen en kan dan samen met de huidige filmzaal één nieuwe zaal worden.

Het is nog niet echt officieel uitgesproken, maar het is onmogelijk dat de winkel tijdens de verbouwing geopend blijft. Het zou de renovatie alleen maar duurder maken en langer laten duren. Dat is het laatste wat de nieuwe eigenaren willen.

ICOON Paleis Soestdijk is een Nederlands icoon en moet dat vooral blijven. Dat kan niet door het jaren te sluiten, nog afgezien van de financiële consequenties. Dus: even helemaal dicht, renoveren en dan zo snel mogelijk weer open.

BEZOEKERSCENTRUM Om Nederland er toch zoveel mogelijk bij te betrekken, zal ergens op het terrein een bezoekerscentrum komen. Nu wordt nagedacht hoe dat praktisch vorm moet krijgen en wat er in zo'n tijdelijk paviljoen te zien moet zijn. Het kan in ieder geval als uitvalsbasis dienen voor bouwexcursies rond en door het paleis. Bijkomend voordeel is dat de enthousiaste vrijwilligers die sinds enkele maanden volop actief zijn, bij het paleis betrokken kunnen blijven. De organisatie van evenementen in de paleistuin zal ook zoveel mogelijk doorgang vinden. Met dezelfde reden: Soestdijk blijft in het nieuws en het brengt geld op.

De voorkant van het paleis blijft gereserveerd voor enkele spraakmakende concerten zoals de in juli wederom uitverkochte concerten van Royal Park live met onder andere Blöf en Guus Meeuwis. Een serie als Elisabeth in Concert, hoe succesvol ook, ligt niet voor de hand. Drie weken achtereen dezelfde muziek bleek wat te veel van het goede voor de buren.

TIP TOP Als het gebouw en de omgeving weer helemaal tip top zijn, worden de plannen van monarchie naar magie werkelijkheid. Dat betekent dat de toekomstige bezoeker mee wordt genomen in vijf werelden: de historie van het paleis laten herleven, de paleistuin, het paleis als plek waar het grote publiek kan komen kijken naar vindingen en innovaties waar Nederland in uitblinkt. Daarnaast het paleis als ontmoetingsplaats voor bedrijven, uitvinders, investeerders en kennisinstellingen. Excellent ondernemerschap, elkaar verder helpen en op ideeën brengen. Nummer vijf is de ontwikkeling van de Parade, het terrein aan de overkant van de Amsterdamsestraatweg met verschillende dienstgebouwen.

Dit was het tweede deel van een korte serie over de toekomst van Paleis Soestdijk. Binnenkort het derde en laatste deel.