Criminaliteit gedaald, maar Rob Metz nog niet tevreden

SOEST Soest steekt positief af bij de omliggende gemeenten wat betreft de criminaliteitscijfers in 2019. Dat is op zich goed nieuws voor burgemeester Rob Metz, maar hij benadrukt vooral dat er nog veel werk aan de winkel is. Ten strijde tegen drugsgebruik onder jongeren en ondermijning. ,,Ik ben de naïviteit wel voorbij."

Hans Veltmeijer

Rob Metz verplaatst zich in het hoofd van de crimineel. ,,Misdaad is dan een afweging tussen de buitenkans, de pakkans en de straf." Wanneer de eerste laag is en de andere twee zijn hoog, verdwijnt de interesse in bijvoorbeeld het plegen van een inbraak. ,,Maar het collectieve waardenbesef vormt natuurlijk de basis. En de overheid moet als handhaver en wetgever daarin normstellend zijn."

Ze eten geen vlees, maar stoppen wel gootsteenontstopper in hun lijf

Vandaar de inzet op preventie door maatwerkprojecten in de wijken en voorlichting op scholen. Dat laatste gaf Metz zelf ook op een middelbare school. Hij was aangenaam verrast door de zorg over voeding en het klimaat bij de jongeren, maar nam ook 'een rare beweging' waar. ,,Een heleboel scholieren eten geen vlees, maar tegelijkertijd gebruiken ze wel partydrugs. Wat ik overigens een hele verkeerde benaming vind. Maar in die pillen zit wel gootsteenontstopper. Dus aan de ene kant zijn ze bezig met het milieu en aan de andere kant stoppen ze gootsteenontstopper in hun lijf. En door het gebruik houden ze criminele netwerken in stand, die zich ook met liquidaties bezighouden."

GELEGENHEIDSNETWERKEN Netwerken die in toenemende mate in losse verbanden opereren, om de pakkans te verminderen. ,,Er zijn steeds meer gelegenheidsnetwerken in grotere regio's. Over die werkwijze is nagedacht." Toch gaat de strijd tegen drugshandel voort wat Metz betreft, ook die tegen softdrugs. ,,Ik was ooit een voorstander van legalisatie daarvan maar ben daarin opgeschoven. Softdrugs zijn steeds sterker geworden en ook met legalisering ervan in Nederland houd je de criminele handel in stand, want de drugsbendes opereren ook in het buitenland."

Niet alleen softdrugs en pillen, maar ook cocaïne vormt een flink probleem in Midden-Nederland. In de misdaadcijfers is hiervan echter nauwelijks iets terug te zien. Slechts vier meldingen van de handel, de vervaardiging of het bezit van drugs. Metz: ,,De drugshandel lijkt daardoor marginaal, maar dat is het niet. Veel mensen weten ervan maar zijn bang om aangifte te doen. Daarnaast is de bewijslast moeilijk en zijn de grote jongens lastig te achterhalen door de gelegenheidsnetwerken. Ik ben de naïviteit wel voorbij. Wanneer mensen in korte tijd over veel geld beschikken dan komt dat gewoonlijk door een erfenis, winst in de loterij of het geld is niet op een eerlijke manier verdiend."

AUTOBEDRIJVEN De gevallen van ondermijning (vermenging van bovenwereld en onderwereld) komen ook niet terug in de cijfers. Maar Soest is wel hard bezig met de aanpak hiervan. Zo liet Metz een autobedrijf sluiten vanwege het faciliteren van criminele organisaties en staat een vergunningenstelsel voor autobedrijven in de steigers. ,,Want we stellen vast dat er met veel van die bedrijven iets niet in de haak is."

Een belangrijke slag werd ruim een jaar geleden geslagen met de ontmanteling van een jeugdige inbrekersbende. Daarbij werd ook de heler opgepakt. ,,Alle lof voor het Openbaar Ministerie en de politie. Ze hadden het gevoel dat er meer achter zat en hebben doorgerechercheerd." Met de arrestatie van de 15- tot 25-jarige inbrekers werd volgens de burgemeester ook een helder signaal naar de omgeving afgegeven. ,,Er zaten ook jongelui omheen. Die gaan eens op de uitkijk staan voor hun verkeerde vrienden en intussen vervagen de normen en hebben ze geen benul van wat ze andere mensen aandoen. Van hun betrokkenheid hadden we geen bewijzen, maar de waarschuwing was duidelijk."

Een belangrijke slag was de ontmanteling van een jeugdige inbrekersbende

MEER BLAUW Zo hoopt hij de 'instapcriminaliteit' te ontmoedigen. Ook preventieprojecten in de wijk Smitsveen moeten daaraan bijdragen. "Er is daar nu bijvoorbeeld een hele betrokken Turkse gemeenschap, waar ik een zeer goede relatie mee heb. De ouderen proberen de jeugd normen bij te brengen en je ziet al prachtige voorbeelden dat dat lukt en de overlast vermindert." Ook de nazorg voor de slachtoffers na een inbraak is verbeterd en er bestaat een persoonsgerichte aanpak waarbij een potentiële inbreker op de voet wordt gevolgd door de politie. "En ik blijf roepen: bel 112. De politie is blij wanneer mensen bellen, want een heterdaad is toch het mooiste."

Soest werkt bij de misdaadbestrijding samen met de gemeenten Baarn, Bunschoten, Eemnes en De Bilt. ,,Dat gaat goed, maar de invloed blijft beperkt. Ik zou graag meer blauw op straat zien. Er is door het rijk veel te veel bezuinigd op de keten van veiligheid, van preventie tot en met de gevangenis. We zijn de kritische ondergrens voorbij."

Binnenkort krijgen 2700 Soesters een tweejarige vragenlijst van de gemeente waarin zij hun veiligheidsbeleving kenbaar kunnen maken.