Zoektocht naar docenten

SOEST Hoewel ook in Soest en Soesterberg tijdens de zomervakantie nog vacatures vervuld moeten worden, lijken de zorgen mee te vallen.

Astrid van den Hoek

Het primair basisonderwijs dreigt het nieuwe schooljaar in te gaan met een tekort van zo'n 1300 leerkrachten, bleek voor de vakantie uit een peiling van de PO-raad. Op diverse sites voor onderwijsvacatures en websites van de basisscholen in Soest en Soesterberg zijn inderdaad nog wel wat vacatures te vinden. Maar de actualiteit heeft die aantallen in veel gevallen al ingehaald, zo blijkt uit een rondgang van de Soester Courant in de eerste vakantieweek.

Bart Sonnenberg van de koepel van protestants christelijke basisscholen PCBO Baarn-Soest wil net de stekker uit de telefoon trekken om van een welverdiende vakantie te gaan genieten. Hij gaat met een gerust hart weg, zegt hij, al moeten er na de vakantie nog wel wat punten op de i van de lerarenpuzzel. ,,We hebben de afgelopen twee, drie maanden keihard gewerkt en hebben wel 45 mensen aangenomen. Het zou kunnen dat er bij een van onze scholen nog één vacature openstaat, maar volgens mij hebben we verder in alle vragen kunnen voorzien. We kunnen gewoon van start gaan in het nieuwe schooljaar en hebben een oplossing voor de eerste zes weken. De situatie is hier niet zo erg als in het westen van het land."

Wel valt het hem op dat de vacatures later vervuld zijn dan in voorgaande jaren. Sonnenberg denkt dat door het lerarentekort de leraren kritischer kunnen zijn over waar ze willen werken. ,,Wij hebben nu een groot verloop. Veel mensen die verder weg woonden, hebben gekozen voor een werkplek dichter bij huis en hebben ons verlaten. Daar tegenover staat dat leerkrachten uit Soest die eerst elders werkten nu een baan hier hebben gezocht." Ook de 'pensioengolf' speelt de PCBO wel parten. ,,Er zijn nu 9 leraren met pensioen of pre pensioen gegaan." De scholenkoepel heeft ook het door de overheid verstrekte geld om de werkdruk te verlagen ingezet om nieuwe mensen aan te nemen. Sonnenberg: ,,De leerlingen merken daar dus meteen komend schooljaar iets van!"

Zijn collega Ger Rolsma van de katholieke scholenkoepel SKOSS schetst ongeveer eenzelfde beeld. ,,Er is een veel grotere mobiliteit onder docenten dan de afgelopen jaren. Ze wisselen ook intern van baan binnen een scholenorganisatie zelf, dat gebeurde vroeger bijna nooit. Verder zie je ook dat mensen veel korter van tevoren opzeggen. Normaal wisten we zo rond mei, juni wel waar we aan toe waren. Nu kregen we een week voor de vakantie nog een bericht van iemand die weggaat. Dat is nieuw."
Bij de meeste SKOSS-scholen zijn alle posities ingevuld, maar bij de St. Carolusschool in Soesterberg staan nog enkele vacatures open. ,,We gaan met andere SKOSS-scholen kijken of we het kunnen oplossen, bijvoorbeeld door parttimers te vragen of ze tijdelijk fulltime willen werken. We gaan wel vakantie houden, maar blijven ondertussen door zoeken. Het blijft een uitdaging. We hopen iedere dag dat niemand alsnog naar elders gaat!"

AANTREKKELIJK De SKOSS leert veel van deze situatie, geeft Rolsma aan. ,,We moeten voortaan eerder beginnen met werven en we willen jonge docenten beter gaan begeleiden om ze langer aan ons te binden. Ook gaan we iemand aannemen voor personeelsbeleid. Verder zetten we in op meer digitalisering, zodat het én aantrekkelijk wordt om bij ons te werken vanwege de hoge kwaliteit, maar ook omdat het de leraren kan ontlasten. Maar het ligt ook voor een deel bij de overheid en de opleidingen. Het onderwijs heeft last van het imago en de dalende status, onder ander vanwege de beloning, waardoor het vak van docent minder aantrekkelijk lijkt. De opleidingen proberen de opleiding aantrekkelijker te maken, onder ander door verlaging van het collegegeld. Maar die effecten merk je pas over drie jaar. We lopen steeds achter de feiten aan."

Een zorg voor Rolsma is de kwaliteit van het personeel. ,,Eerst kon je als school heel kritisch zijn als je 20 sollicitanten kreeg. Nu krijg je er misschien 2…Dan denk je ook bij twijfel 'toch maar proberen'. Er is minder keus, maar je wil toch hoge kwaliteit. De trajecten om mensen te werven zijn daarom ook wel veel intensiever geworden."

SERIEUS Inge Deichmann, directeur van de 1e Van der Huchtschool, deelt die zorg. ,,Je krijgt nu dat ook minder gemotiveerde mensen en mensen die helemaal niet passen bij de vacature gaan reageren. Misschien denken ze dat de lat nu minder hoog ligt, of misschien moeten ze verplicht solliciteren, ik weet het niet. Maar iemand die in Maastricht woont en hier solliciteert… tjsa. Ik kan helaas niet alle sollicitanten serieus nemen. Een docent die eigenlijk geen zin heeft, dat kun je de kinderen niet aan doen!"

Bij de drie openbare Van der Huchtscholen zijn de vacatures vrijwel allemaal ingevuld, behalve die voor groep 7 op de 1e Van der Huchtschool. ,,Ik prijs me gelukkig dat ik na de zomer wel gewoon kan beginnen", stelt Deichmann. Ook zij heeft het geluk dat een parttimer tijdelijk fulltime wil werken.

Onrust is er niet echt geweest onder ouders en kinderen. ,,We hebben iedereen steeds geïnformeerd over hoe het ervoor stond en welke acties we ondernamen. Ik heb ook nog nooit groepen hoeven samenvoegen. Het is altijd gelukt om een bevoegde docent voor de klas te hebben. Ouders denken dan ook 'het komt wel goed, het komt altijd goed'. Maar ik durf niet te zeggen of dat op de lange termijn ook zo blijft."