Militaire collecties in beeld

SOESTERBERG Naast het Nationaal Militair Museum is Soesterberg meer militaire musea rijk. Bij de Koninklijke Landmacht spreekt men echter niet van een museum maar van een historische collectie of verzameling. Drie van die korpscollecties, die bij het publiek relatief onbekend zijn, bevinden zich in het museumpark op Kamp Soesterberg aan het Zeisterspoor 8. Twee ervan zijn te bezoeken tijdens de Open Monumentendagen op zaterdag 11 en zondag 12 september.

De Koninklijke Landmacht gaat zorgvuldig om met haar cultureel en historisch erfgoed. Ze wil dat voor de komende generaties bewaren en voor de huidige generatie toegankelijk maken. Het heeft daarom niet alleen een interne functie voor het personeel, maar is ook toegankelijk voor een breder publiek.  Eén van de regiments- en korpsverzamelingen verspreid over het land is die van de Militaire Administratie. De traditie hiervan dateert van 8 juli 1795, de oprichtingsdatum van het Bataafse leger. 

GESCHIEDENIS Aanvankelijk behoorden alleen officieren tot het dienstvak en bleven onderofficieren tot de rang van adjudant tot 1947 ingedeeld bij hun eigen wapen. De expositie laat in chronologie de ontwikkeling van de organisatie zien. De bezoeker krijgt in de sinds 2005 in Soesterberg ondergebrachte collectie een beeld van de geschiedenis aan de hand van documenten, foto’s en voorwerpen, zoals reken- en schrijfmachines. Enige nadruk ligt op de uniformen die in de afgelopen 225 jaar door militairen van het dienstvak gedragen zijn. 

Er zijn prachtige en kleurige uniformen bij, maar het allermooiste, althans voor het museum, is toch het meest eenvoudige pak, eenvoudig omdat er bijna geen enkel bewaard is gebleven. Waarschijnlijk zal geen enkele bezoeker het ,uniform’ aanwijzen. Het is een werkpak, eigenlijk niets bijzonders maar het is niet meer te vinden. Wat logisch is, want als het versleten was, werd het verknipt tot poetsdoeken.  

SOLDIJ In de collectiezalen zijn ook enkele bijzondere opstellingen. Zo is er de voorstelling van het uitbetalen van soldij onder toezicht van een bewaker. Ook de voorstelling van de werksituatie op de administratie is levensecht nagebootst. ,,Als je er een goed verhaal bij maakt, komt het tot leven,” zegt een vrijwilliger, ,,al is de uitdrukking op het gezicht van de man aan het bureau natuurlijk niet goed, want ik heb nog nooit zo’n blije korporaal gezien….”  

BONTE VERZAMELING De tweede collectie die op 11 en 12 september is te bezichtigen, is die van het Regiment Technische Troepen. De basis hiervoor werd in 1941 in een werkplaats in Engeland gelegd. Op 1 oktober 1944 werd het Regiment officieel opgericht door samenvoeging van een bonte verzameling losse eenheden. De collectie bestaat onder meer uit een uitgebreid fotoarchief, een bibliotheek, een veelheid aan voertuigen, elektronisch materieel en geschut, wapens en instrumenten. 

De enige van de drie musea die niet meedoet is de jongste, de Historische Collectie Regiment Bevoorradings- en Transporttroepen. Deze heeft als doel informatie te geven over de geschiedenis, de organisatie en de werkwijze van de in 2000 opgeheven Regimenten Aan- en Afvoertroepen en Intendancetroepen en van het huidige Regiment Bevoorradings- en Transporttroepen.

Door Jan van Steendelaar