Oud-columnist Boudewijn Paans (77) overleden

SOEST/LAREN Boudewijn Paans is donderdag op 77-jarige leeftijd overleden. Hij was ruim zes jaar lang columnist voor de Soester Courant. In ‘Stukjes’ nam hij zijn trouwe lezerspubliek mee naar vooral het Soest van zijn jeugdjaren.

Ondanks zijn fysieke ongemakken sloeg Paans geen week over. Hij hield ervan om terug te gaan in de tijd. Dat deed hij op zijn eigenzinnige wijze, met een pen waaruit geen overbodig woord kwam. Als geen ander kon Paans treffend verwoorden wat hij bedoelde. Zonder opsmuk of omwegen. Recht voor zijn raap, helder, zonder er doekjes om te winden, precies zoals hij was en praatte en sprak: met weinig woorden uitgesproken.

FAMILIEBEZOEKJES Zo verhaalde hij over de thuissituaties aan de Oranjelaan, over het werk van zijn vader voor prins Bernhard, over familievakanties, familiebezoekjes uit Duitsland (van zijn moeders kant), gebeurtenissen op de School met den Bijbel en overal in Soest. Over zijn ontmoetingen met Anne, en avonturen met hun kinderen. Stukjes uit de geschiedenis van Soest die door veel Soesters werden ‘gevreten’ en die niet zelden reacties opriepen.

Door zijn aangeboren spasticiteit gingen lopen en praten hem niet makkelijk af. Zijn doorzettingsvermogen daarentegen was onbeperkt. Dat ervoer ook de redactie van de Soester Courant toen Boudewijn Paans het afgelopen decennium meer dan driehonderd columns voor de krant schreef. Nooit sloeg hij een week over, ook al kreeg zijn lichaam steeds meer te verduren en moest hij met één vinger zijn teksten tikken, een enkele keer zelfs dicteren. Geen week zonder Stukjes.

‘REDDER’ Het schrijven hield hem ook op de been in de fysiek gezien moeilijkste jaren. Zijn drang om zich te bewijzen was groot. Dat stelt ook journalist Wim Pekelder vast in een eerbetoon aan Paans in de VPRO-gids. Paans wordt gezien als de ‘Redder van de VPRO’. Na een baan in de reclamewereld kwam Paans halverwege de jaren zeventig bij de omroep waar hij zich opwerkte tot hoofdredacteur van de gids en uitgever.

Nog geen drie maanden de tijd had Paans om te voorkomen dat de VPRO de C-status zou gaan verliezen. 160.000 nieuwe leden waren er nodig, een onmogelijke opgave. Niet voor Paans die met een zelf bedachte en zeer actieve campagne 260.000 nieuwe leden wierf en de VPRO uiteindelijk zelfs de B-status bezorgde. 

STIMULANS De fysieke handicap was voor Paans de stimulans om juist altijd door te gaan, een instelling die hij van zijn moeder met de paplepel ingegoten had gekregen. Zij wilde niets weten van beperkingen en aanpassingen. Boudewijn vond in zijn handicap een drijfveer om altijd door te gaan, ook op momenten waarop anderen onder gunstigere omstandigheden hoogstwaarschijnlijk al waren afgehaakt. 

Wat niet wegnam dat Paans altijd openhartig was over de ‘keerzijde’ van zijn fysieke beperking. Hij schreef vier boeken, twee ervan gingen erover: ‘Man en Paard’ en ‘Eindelijk Invalide’, na een herseninfarct nadat hij met pensioen was gegaan. De reclameman, redactiechef, hoofdredacteur, uitgever werd in 1991 uitgeroepen tot ‘Omroepman van het jaar’.

COLUMN Niet lang nadat ‘Eindelijk Invalide’ was verschenen ontstond het idee voor een column voor de Soester Courant. Dat gebeurde toen hij met zijn broer Werner door Soest reed en ze samen herinneringen ophaalden. Die herinneringen waren de bron voor jarenlang leesplezier. Toen hij zijn columns schreef woonde hij in Rotterdam, waar hij Soest miste. Begin 2020 verhuisde hij naar het Rosa Spier Huis in Laren. Korte tijd later besloot hij met tegenzin te stoppen met de column. Omdat hij de continuïteit ervan niet meer kon garanderen. In Paans lijken een heleboel stukjes Soester geschiedenis verdwenen, maar dankzij hem zijn ze juist bewaard gebleven.

Door Johan van Beek