De Open Hof: vuile handen en moed in Westerbork

SOEST Een bijzondere voorstelling over Westerbork. Dat is 'Zelfs hier vind je nog een paar rechtvaardigen'. Verhalenverteller Guido de Bruin snijdt daarin een aangrijpend verhaal aan over vuile handen, zuiverheid en moed in Westerbork. Het is gebaseerd op de novelle De nacht der Girondijnen van Jacques Presser.

De voorstelling is op donderdag 23 januari in De Open Hof, vier dagen later is het 75 jaar geleden dat Auschwitz door het Rode Leger werd bevrijd. Westerbork (Drenthe) was een doorgangskamp waar Nederlandse Joden gevangen werden gehouden in afwachting van transport naar Auschwitz of Sobibor.

De voorstelling vertelt het verhaal van de Joodse leraar Jacques Suasso Henriques. Begin 1943 meldt hij zich bij de Joodse Ordedienst in kamp Westerbork. Deze gehate 'Joodse SS' moest in opdracht van de Duitse bezetter de orde in het kamp handhaven. Haar meest gruwelijke taak was het organiseren van het wekelijkse transport naar Auschwitz en Sobibor.

Op deze manier hoopt Suasso het vege lijf te redden. De ontmoeting met de zachtmoedige 'rebbe' Jeremia Hirsch in barak 52 brengt een ommekeer in hem teweeg. Die noopt hem uiteindelijk een daad te stellen die zijn lot zal bepalen.

De Bruin: ,,Ik ben altijd al onder de indruk geweest van het boekje waarop deze voorstelling is gebaseerd: De nacht der Girondijnen van Jacques Presser. Een exemplaar van dit Boekenweekgeschenk uit 1957 uit de bibliotheek van mijn vader gaat al jaren met mij mee."

,,Vooral de figuur van de 'rebbe' Jeremia Hirsch, één van de gevangenen in Westerbork, raakt mij doordat hij, zoals de ik-figuur het uitdrukt, midden in de hel 'niet alleen gaaf kan blijven van binnen, maar ook die gaafheid naar buiten laat uitstralen'.

Dat dat kennelijk kan, in de meest onmenselijke omstandigheden, is de reden waarom ik dit verhaal verder wil vertellen. Een verhaal dat voor mij de hoop vertolkt, dat er zelfs in de meest onmenselijke omstandigheden altijd enkelingen zullen zijn die mens weten te blijven. En die zo anderen (zoals de ik-figuur in de voorstelling) inspireren om hun mens-zijn terug te vinden."

Donderdag 23 januari, 20.00 uur, De Open Hof, Veenbesstraat 2, 'Zelfs hier vind je nog een paar rechtvaardigen', gratis, collecte na afloop.