Kazerne uit beeld als dorpshuis

SOESTERBERG Zo er al inwoners zijn die geloven in een toekomst van de marechausseekazerne als dorpshuis, dan kunnen ze de gedachte daaraan wel laten varen nu de Koninklijke Marechaussee (KMar) het pand na de zoveelste interne verbouwing opnieuw in gebruik gaat nemen.

Jan van Steendelaar

Dat gebeurt eind van het jaar als de brigade Soestdijk nabij het paleis sluit. Daar is nieuwbouw voorzien. In het nieuwe Alexanderkwartier komen tussen de 65 en 100 appartementen en grondgebonden woningen.

VERKOOP Het staat nog niet vast hoelang de marechaussee opnieuw van de kazerne gebruik zal maken, maar de verwachting is dat de huisvesting voor een aanzienlijke periode zal zijn. Dit heeft tot gevolg dat de verkoop van de kazerne door defensie niet langer aan de orde is. De Stichting Dorpshuis Soesterberg heeft altijd vastgehouden aan zowel de kazerne als het Officierscasino als toekomstig dorpshuis. Sinds het casino is verkocht en nu vaststaat dat de KMar per 1 december in de kazerne gehuisvest wordt, kan door beide opties een dikke streep gehaald worden.
De op 1 september 1946 opgerichte brigade Soesterberg van de Koninklijke Marechaussee was aanvankelijk ondergebracht in twee houten barakken op Kamp van Zeist. De personeelssterkte was toen dertig man onder leiding van opperwachtmeester D. van de Berg. In de jaren daarna verdubbelde dit aantal.
In 1955 werd besloten dat de brigade een eigen gebouw moest krijgen. Dit kwam in de plaats van huize Nellystein op de hoek van de Banningstraat en de Veldmaarschalk Montgomeryweg. Het had de naam te danken de dochter van een van de pensionhoudsters. De bijnaam van het pension was 'het badhuis' omdat het als een van de eerste huizen in Soesterberg op de waterleiding was aangesloten.
De kazerne werd op 30 oktober 1956 feestelijk geopend nadat de eerste (gevel)steen van de nieuwe brigade op 19 december 1955 was gelegd en het hoogste punt op 4 april 1956 was bereikt. Achter de kazerne werden drie dienstwoningen gebouwd die in 1988 in particuliere handen overgingen.
Door de jaren heen is er in het gebouw veel veranderd en aangepast. In 1982 bijvoorbeeld, toen een ingrijpende verbouwing nodig was, o.a. door uitbreiding van sanitaire voorzieningen, in verband met de komst van de eerste vrouwelijke marechaussees. Van buiten is daar niets van te zien. Het blijft een monumentaal gebouw dat een prominente plaats inneemt in de kom van Soesterberg.

RAF Veranderingen waren er wel te zien in 1977 toen brigadecommandant Mike van Lienden er de leiding had. De brigade was maandenlang internationaal in het nieuws toen de Duitser Knut Folkerts er gevangen werd gehouden. Hij was lid van de Rote Armee Fraktion (RAF), een gewelddadige links-extremistische terreurgroep. Folkerts had bij een schietpartij in Utrecht een politieagent gedood en een ander zwaar verwond. De brigade Soesterberg was tijdens zijn gevangenschap een onneembare vesting geworden met prikkeldraadversperringen rondom en langs de dakranden, zandzakken voor ramen en deuren en een dubbele personeelsbezetting met assistentie van de brigades Amersfoort en Utrecht en de toen nog jonge Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB).

POLITIE In 1990/'91 werden de brigades Soesterberg en Amersfoort samengevoegd, wat opnieuw tot aanpassingen leidde, evenals de komst van 'huurders' in 1996, toen de politie er een plek kreeg na de sluiting van de politiepost op het Dorpsplein.