Globetrotter Theo Vlug voor gildefeesten in Soest

SOEST Hoewel hij de hele wereld afreist is Theo Vlug nog steeds behept met de gildefeesten. De 60-jarige Soester schoot al twee keer het laatste stukje vogel naar beneden en werd daardoor tweemaal Gildekoning. Overal op de aardbol is hij welkom bij het rolstoelbasketbal. Net terug uit Sofia schuift hij aan voor een interview.

Ton van Zoeren

Vóór zijn langdurige en indrukwekkende loopbaan in het basketbal begon Vlug bij BDC (nu SO Soest) met voetballen. Op zijn twaalfde maakte hij de overstap naar het basketbal. Bij Red Stars werd hij ontdekt en ontpopte hij zich als talentvolle speler. Met de A-junioren won hij in 1978 de landelijke beker in een spannende finale tegen Rotterdam-Zuid met onder anderen latere internationals, onder wie Jelle Esveldt.

,,Dat was een heel bijzondere prestatie. We wonnen van een gerenommeerd team dat regelmatig landskampioen werd.'' Amper veertien jaar oud begon Vlug ook wedstrijden bij Red Stars te fluiten en klom langzaam op naar landelijk niveau.

Zijn grootste passie is in de loop der jaren het arbitreren van rolstoelbasketbal geworden. Over die switch is hij duidelijk: ,,Dat zat hem in dat ik toentertijd in de basketbal-league floot, en dat was best pittig, vooral verbaal. Bij het rolstoelbasketbal trof je gewoon één familie aan. Natuurlijk wilden ze allemaal winnen, maar na afloop dronken ze met z'n allen een biertje, en praatten ze over wat er goed of fout ging. Dat vond ik prachtig. Bij het gewone basketbal was je maar een ... (piep). Ik ging 's middags om vier uur van huis weg om in de nacht weer terug te keren. En dan vroeg ik me af: is dit het nou, moet ik dit nu leuk vinden? Ik was verliefd geworden op het rolstoelbasketbal.''

Vlug bleef zich in zijn nieuwe rol als scheidsrechter binnen het rolstoelbasketbal ontwikkelen en volgde een cursus voor internationaal scheidsrechter voor die tak van sport. ,,Ja, ik bleef erin hangen. Het familiegevoel dat daar heerst, ondanks dat het daar ook om de knikkers gaat, beviel me goed.''

In 2010 nam Vlug zich voor om te stoppen, nadat hij ook op de Paralympics van Sydney en Athene had gefloten. Maar daarmee was zijn loopbaan niet beëindigd. De mondiale bond FIBA benaderde hem en gaf te kennen dat de ervaring en expertise van Vlug niet verloren mocht gaan voor deze sport. ,,Ik ben instructeur bij de wereldbond geworden. Ik neem examens af en ga naar grote wedstrijden om de arbiters te plannen, te begeleiden en te beoordelen. Eigenlijk ben ik een soort waarnemer.''

Vlug werd in die hoedanigheid een globetrotter en bezocht veel landen. ,,All over the World, mag ik wel zeggen. Maar echt veel van die landen zie ik niet. In de praktijk zie ik alleen maar vliegvelden, het hotel en de sporthal. Alleen tijdens de Paralympics had je tijd over om wat meer van het land te zien.''

In 1987 werd Vlug lid van het Groot Gaesbeeker Gilde. ,,Dat is best gek, ik ben er niet mee opgegroeid. Ik vond het eigenlijk helemaal niks, en dacht laat mij maar lekker basketballen. Toch haalde mijn buurman mij over. Ik ben met hem meegegaan en het voelde meteen goed en ben lid geworden. Ook het vrijwilligerswerk heb ik opgepikt. Zo sta ik bij de deur voor de controle en doe corvee. In het gildehuis zit ik in de schoonmaakploeg.''

Vlug schoot in 1996 en 2005 het laatste stukje vogel eraf en werd Gildekoning. Hij is daar erg trots op: ,,Het is een hele eer. Ik hoop het nog een keer mee te maken. Dit jaar schiet ik weer mee. Een jaar als koning ziet er heel anders uit, want het zijn niet alleen de gildefeesten, maar ook de Brabantse dagen waar je aanwezigheid als koning wordt gevraagd. Bovendien ga je ook naar de bruiloften van de leden om hun een serenade met het korps te brengen. Op officiële gelegenheden zoals de herdenkingen op 4 en 5 mei ben je erbij met je vrouw, in vol ornaat.''

Daarom deed het Vlug enigszins pijn toen zijn ambtsperiode voorbij was. ,,Als je aan het eind van het koningsjaar aftreedt, ben je alles kwijt. Mijn vrouw en ik moesten de kostuums inleveren. Mijn vrouw, die eerst niet zo van het gilde was, draaide compleet om toen ze koningin was. Tijdens de aftredingsceremonie zei ze dat ik die vogel er meteen maar weer af moest schieten. Tja, tijdens dat afscheid moest ik wel een traantje wegpinken.''

Vlug kreeg het in 2006 indirect aan de stok met bondscoach Marco van Basten. De spelersbus tijdens het WK voetbal in Duitsland kreeg een door hem bedachte slogan middels een prijsvraag van Hyundai: 'Nederland op weg naar goud!' Van Basten vond de tekst te chauvinistisch en wilde hem van de bus af. Maar de tekst bleef staan en Vlug kreeg veel aandacht in de media.

Voor de Soester zijn de gildefeesten vooral een feest der herkenning. ,,Ik word veel aangesproken door mensen die mij in het programmaboekje hebben gezien. Het mooist vind ik het korps en de vendelzwaaiers. Dat is zo indrukwekkend, dan wil je zo snel mogelijk weer koning worden. Ik ga mijn best doen!"

Het koningsschieten begint zondag om 13.00 uur op De Blaak, het gildeterrein aan de Ferdinand Huycklaan.