Gemeente kan niet om status Soest-Zuid heen

SOEST Station Soest-Zuid is door de gemeente Soest aangewezen als gemeentelijk monument. Eerder werd zo'n verzoek afgewezen, nu kan het college niet meer om de status heen.

Hans Veltmeijer

Maar de waarde van de registratie als gemeentelijk monument is vooral symbolisch, en belemmert geen sloop ten faveure van bijvoorbeeld spooruitbreiding. Dat laatste is overigens niet meer actueel sinds de gemeenteraad enkele jaren terug een streep zette door de plannen voor een tunnel onder de huidige spoorwegovergang.

MENINGEN Onooglijk, mooi, interessant qua architectuur. De meningen over station Soest-Zuid aan de Eikenlaan 44 lopen sterk uiteen. Hoe het ook zij, er zijn nog maar zeven van dit stationstype 'Vierlingsbeek' over in Nederland. En alleen Soest-Zuid wordt van die gebouwen nog gebruikt als station.

WAARDEVOL Daarmee acht ook de gemeente het station cultuurhistorisch dusdanig waardevol en met een 'toenemende zeldzaamheidswaarde' dat het de status van gemeentelijk monument toekomt. De aanvraag hiervoor kwam van de Stichting Cuypersgenootschap. In 2016 werd zo'n verzoek door het toenmalige college nog afgewezen. Toen met het argument dat het station een mogelijke spoorverdubbeling in de weg zou kunnen staan.

GEEN EXTRA SPOOR De stichting maakte bezwaar tegen dit besluit en de gemeente ging haar huiswerk beter doen. Zo werd er advies van een deskundige ingewonnen en stationseigenaar NS geconsulteerd. De eerste adviseerde positief, de NS gaf geen inhoudelijke reactie, volgens het college 'omdat daar geen speciaal belang voor de NS voor is'.

STATUS STATION SYMBOLISCH De provincie Utrecht werd geraadpleegd over plannen voor spooruitbreiding, die belemmerd zouden kunnen worden door de monumentstatus van Station Soest-Zuid. Dit blijkt niet het geval.

De provincie heeft geen bezwaar tegen de monumentale status en heeft geen concrete plannen voor een extra spoor en perron ten behoeve van de Soesterlijn. Maar die uitbreiding moet wel mogelijk blijven, met de sloop van het monumentale station als uiterste consequentie.

NAOORLOGS MODERNISME Drie jaar na het geweigerde verzoek concludeert Soest dat er niet te ontkomen valt aan de monumentstatus. De belangrijkste reden die hiervoor wordt aangegeven is dat het gebouw 'architectuurhistorisch interessant is en inmiddels een zeldzaam voorbeeld van een gestandaardiseerd naoorlogs stationsgebouw van het type Vierlingsbeek, als goed voorbeeld van naoorlogs modernisme en het werk van architect W. Kloos'. Een hele mond vol.

,,We hadden ook geen gronden om de aanvraag te weigeren", licht wethouder Aukje Treep toe. ,,Dan zouden we een eventuele zaak bij de rechter verliezen." De waarde van de monumentstatus noemt zij tegelijkertijd 'symbolisch'. ,,Het kan niet zomaar gesloopt worden, maar bij toekomstige infrastructurele ontwikkelingen kan sloop noodzakelijk zijn en wordt de monumentstatus weer ingetrokken."

LEEG Momenteel staat het in goede staat verkerende stationsgebouw al een tijd leeg. Dat ziet de gemeente liever anders. ,,We zouden er graag een ondernemer in hebben."