Wim de Kam (links) en Hans Kruiswijk nemen in een volle Rembrandtkapel het publiek mee naar de geschiedenis én weer terug.
Wim de Kam (links) en Hans Kruiswijk nemen in een volle Rembrandtkapel het publiek mee naar de geschiedenis én weer terug. Martin Huizenga

De mondelinge geschiedschrijving

15 mei 2019 om 10:55 lokaal

SOEST De bijeenkomst van de Soester Kring ging dit keer over overlevering. De oud-gemeentesecretaris Wim de Kam laat ons kennis maken met de niet opgetekende Soester geschiedenis. Na de pauze zal hij Hans Kruiswijk interviewen. Hans is de ongekroonde Soester verhalenverteller, journalist en dorpshistoricus.
Martin Huizenga

Wim de Kam schreef met anderen 'Soest in de 17e en 18e eeuw', was onder andere auteur van 'Jan Visser, een buitenbeentje' en 'de Soester Kunstgeschiedenis in de 20e eeuw'. Hans Kruiswijk publiceert vele dorpsverhalen met foto's en is columnist bij de Soester Courant. Beiden zijn lid van de Historische Vereniging Soest Soesterberg (HVSS), dat al 40 jaargangen ieder kwartaal bol staat van verhalen in 'Van Zoys tot Soest'. Oude Soester ansichtkaarten zijn gebonden in vele delen en de scans worden op de sociale media verspreid. Nieuwe verhalen vandaag? Vol verwachting komt daar veel volk op af!

Wim de Kam heeft zijn 'college' zorgvuldig en volledig opgebouwd. Voor de pauze de aspecten van 'de mondelinge geschiedenis' en 'het Soester project'. De Zeeuw maakt de watersnoodramp in 1953 mee op Noord Beveland als negende kind van een gezin van tien. Ternauwernood blijft een deel van het eiland gespaard door een gestrande boot die de waterkering versterkte, maar de angst en de nog steeds verse herinneringen worden gedeeld. Langzaam begint het publiek te begrijpen wat met 'de mondelinge geschiedenis' wordt bedoeld. Het delen van persoonlijke ervaringen tussen mensen en het doorgeven aan volgende generaties. De overlevering.

Wim maakt 'een bruggetje' naar Soest. Hij laat een geluidsopname horen dat bij het Meertens Instituut wordt bewaard. We horen het daar gearchiveerde Soester dialect. Als voorbeeld van 'het Soester project' wordt de film van Steven Spielberg geduid. Het Joods Historisch museum heeft tweeduizend Nederlandse joodse overlevers van de 52.000 geïnterviewden in de film toegankelijk gemaakt. Eén overlever, de heer Hardlooper, heeft Wim persoonlijk gekend. Die sprak met hem nooit over de oorlog. Wim ging naar Amsterdam om speciaal dat interview te zien. De urgentie van het moeten vertellen en dat zijn verhaal niet verloren zou gaan, troffen Wim diep.

Daarmee wordt de bedoeling van 'het Soester project' duidelijk. Iedere Soester, meestal op leeftijd, die zijn of haar verhaal kwijt wil voor de geschiedschrijving, kan worden geïnterviewd volgens een vastgesteld draaiboek. Het interview met Hans Kruiswijk na de pauze is een voorbeeld over wat en de manier waarop wordt ondervraagd. Er wordt gericht ingegaan op details, zowel over personen, omgeving als omstandigheden.

Het was niet wat het bezoek verwachtte, maar het is goed te weten dat deze persoonlijke overleveringen niet onbekend in het graf eindigen, maar op aanvraag kunnen worden vastgelegd. Wim de Kam: ,,De wens is om de verhalen van verschillende mensen met elkaar te kunnen verbinden, maar dat is nog tijdrovender…"

advertentie
advertentie