De Luwte en Lyvore gaan nog nauwer samenwerken

SOEST Hospice De Luwte en zorginstelling Lyvore werkten al nauw samen. In een nieuwe overeenkomst is de wisselwerking tussen vrijwilligers en verpleegkundigen nog concreter omschreven. Aan beide groepen is overigens een nijpend tekort.

Hans Veltmeijer

Sinds de opening in 2007 draait hospice De Luwte aan de Julianalaan op basis van de inzet van vrijwilligers en van zorgprofessionals. Het grote belang van vrijwilligers in De Luwte noemt directeur Marja van der Vorst uniek aan het Soester hospice. Ton Vissers van Lyvore valt haar bij. ,,Professionele aanwezigheid lokt professioneel handelen uit. Maar je wilt vooral doen wat een gast prettig vindt, in diens laatste kwaliteit van leven. En dat is meestal niet medisch handelen. De verpleegkundigen dienen dus terughoudend te zijn, de vrijwilliger is hier de spil in het huis." Zodoende wordt in De Luwte alleen de zorgprofessional van Lyvore ingeschakeld wanneer vrijwilligers en familie van de gast daar behoefte aan hebben, of wanneer een verpleegkundige handeling noodzakelijk is.

Die samenwerking tussen vrijwilligers en professionals vereist wel een ragfijne afstemming. En er was in de jaren toch 'een spanningsveld' ontstaan, merkte Van der Vorst. Soms bleek niet duidelijk meer wie wat ging doen. Daarom is de wisselwerking opnieuw en 'heel scherp' opgeschreven. ,,Dat helpt mij ook om met verpleegkundigen in gesprek te gaan over hoe hun rol eruit ziet", zegt Vissers.

Hij beschrijft twee opties die een verpleegkundige heeft bij verzorging: ik ga het zelf doen of ik onderzoek of familie of vrijwilligers het kunnen doen en hoe ik daarbij kan ondersteunen. Lyvore en De Luwte kiezen nadrukkelijk voor de tweede weg. Van der Vorst: ,,Daarbij staat vast dat vrijwilligers nooit professionele handelingen zullen uitvoeren. Vrijwilligers zijn er voor de eerste opvang, als aanspreekpunt en om te signaleren. Er is altijd een verpleegkundige als die er moet zijn, en als die er niet moet zijn is die er niet. Beide groepen moeten elkaar goed aanvullen."

INDRUKWEKKEND WERK Het vaste team van verpleegkundigen voor het hospice bestaat uit tien mensen, maar momenteel is er een tekort van twee professionals voor deze specifieke functie. Ook aan nieuwe vrijwilligers bij De Luwte is sterke behoefte. Daarom trekken beide organisaties samen op om goede mensen te krijgen, zowel professionals als vrijwilligers.

Het werken in een hospice kan nogal wat vergen van vrijwilligers en zeker ook van verpleegkundigen, weet Vissers. ,,Marja houdt dat goed in de gaten en seint mij in wanneer dat nodig is. En teamleden letten ook op elkaar. Het is indrukwekkend werk dat dicht bij jezelf kan komen." Ook daarom hebben medewerkers scholing nodig, benadrukt Van der Vorst. ,,Bijvoorbeeld om te leren hoe je soms afstand kunt nemen." Nieuwe vrijwilligers en verpleegkundigen krijgen verder altijd een driedaagse training voordat zij aan de slag gaan.

Samen met adjunct-directeur Annemarie Hidding runt zij het hospice sinds de oprichting. Altijd is de financiering een punt van zorg geweest, omdat de overheid daarvan maar de helft voor haar rekening neemt. Het hospice is dus in hoge mate afhankelijk van particuliere en zakelijke donateurs. We zitten in een van de vijf gastenkamers van de villa. Deze kamer is kleiner dan de anderen en dient als noodopvang. Hij staat nu leeg, maar meestal is er een wachtlijst. Het bestaansrecht is inmiddels ruimschoots bewezen, stelt Marja van der Vorst vast. ,,Er is een tendens dat alles meer medisch wordt. Hier kan een gast gewoon veilig doodgaan in een huiselijke omgeving zonder dat er van alles tussenkomt. Zonder ongemak sterven is lastig, maar wij doen er wel alles aan om het zo aangenaam mogelijk te maken."