'Pingpong' met specialist en huisarts bij Café Doodgewoon

SOEST ,,Volgens mij ben ik de laagdrempeligste dokter van het ziekenhuis", zegt Joyce van Dodewaard, internist-oncoloog in het Meander Medisch Centrum. ,,Mensen kunnen alles bij me kwijt. Toch willen ze oncologische zaken ook vaak met hun huisarts bespreken." Reden voor haar om over de samenwerking tussen specialisten en huisartsen in gesprek te gaan tijdens Café Doodgewoon op dinsdag 22 januari.

Astrid van den Hoek

,,We hebben allemaal de intentie om het proces goed te laten verlopen door elkaar te informeren enzovoorts, maar soms gaat het wel eens mis", zegt huisarts Leo Weusten van de werkgroep Palliatieve Zorg van Elzis (eerstelijns zorgverleners in Soest). De werkgroep wil dit daarom aankaarten in Café Doodgewoon, voor mensen in hun laatste levensfase, mantelzorgers en vrijwilligers.

MISVERSTAND Om maar gelijk een misverstand uit de weg te ruimen: overdrachten tussen artsen en specialisten gaan echt niet alleen om medische zaken. Ook emoties zijn belangrijk en hoe mensen ergens op reageren. ,,Als ik een half uur heb om een patiënt uitleg te geven over de verschillende soorten chemo, dan heb ik vaak geen tijd meer om de wensen rond het levenseinde te bespreken", geeft Van Dodewaard aan. ,,Ook niet iedereen heeft daar een opening voor op dat moment, er komt immers al zoveel heftige informatie op je af. Ik sein dan de huisarts in die eventueel dat gesprek aan kan gaan."

BEGRIP Dat gesprek is niet altijd makkelijk. ,,Soms worden mensen boos op de boodschapper", vertelt voormalig huisarts Rudi von Bartheld, ook een van de initiatiefnemers van het café. ,,Ze verwarren de boodschap en de boodschapper. Soms willen ze dan niet meer naar die behandelaar of willen ze een second opinion en vragen ze om een doorverwijzing." Weusten: ,,We kijken of zo'n vraag voortkomt uit de wens voor meer kennis of uit onvrede over de huidige behandelaar. In dat tweede geval moet de ontevredenheid zeker met de betreffende arts besproken worden, vind ik. Maar soms is de roep om een tweede mening een vertaling van angst en ongerustheid. Het is belangrijk dat mensen weten dat dat niet gek is. Daar hebben we begrip voor."

AANDACHT De rol van arts en specialist wisselt steeds, maar dat betekent niet dat de aandacht verslapt. Van Dodewaard: ,,Tijdens Café Doodgewoon laten we een voorbeeldcasus zien om dat 'gepingpong' helder te maken. Er is één hoofdbehandelaar op een moment. Maar als ik de zorg heb overgedragen aan de huisarts, blijf ik bereikbaar voor vragen." Von Bartheld: ,,Andersom geldt dat ook. Als iemand onder behandeling is van een specialist, is de huisarts ook niet 'weg'. Die patiënt kan ook nog iets anders krijgen, een longontsteking ofzo. Daar kan een oncoloog bijvoorbeeld niets mee."

Medisch specialisten voeren steeds vaker nagesprekken als de terminale patiënt aan de huisarts is overgedragen. ,,Ik merk dat het erg gewaardeerd wordt. Iemand kénnen is zó belangrijk", zegt Van Dodewaard. ,,Ook al tijdens de behandeling. Je ziet sneller aan de persoon of familie hoe het gaat, kan beter voorspellen hoe iemand op een nieuwe kuur reageert. Daar betrek ik de huisarts al bij, zodat die niet 'koud' binnenkomt bij de patiënt in de laatste fase."

Het vorige Café Doodgewoon ging over wat als er geen genezing meer mogelijk is voor de patiënt die nog maar kort te leven heeft. Daar kwamen zo'n 45 bezoekers op af, zowel mantelzorgers en patiënten als hulpverleners. Vragen over euthanasie en palliatieve sedatie kwamen aan bod.

Op 22 januari is het tweede Café Doodgewoon om 15.30 uur bij VVZ aan de Eemweg 2a.